Het is winter en vrij koud

Ik zit even na te denken over mijn eerste zin van vandaag. Iets met vrieskou en schaatsen. Het eerste wat me te binnen schiet is 'het vriest een graad of dertig, het is winter en vrij koud', uit een tekst van Drs P.   

We rijden met de trojka door 't eindeloze woud.  
Het vriest een graad of dertig, het is winter en vrij koud. 
De paardehoeven knersen in de pasgevallen sneeuw. 
't Is avond in Siberie en nergens is een leeuw.  

Luister dit nummer van Drs P.  

Nou is dertig graden in de min een beetje overdreven natuurlijk, maar we praten we in Nederland al dagen over niks anders meer. Elke zichzelf respecterende talkshow host heeft gasten die verstand hebben van ijs, schaatsen, het weer of hoe jezelf te redden uit een wak. Ter afwisseling van corona vind ik dat heel prettig.

De paardenhoeven heb ik nog niet horen knersen, maar het is wel winter, er ligt echt een pak sneeuw én de Elfstedentocht is alweer genoemd. Om een tocht te kunnen schaatsen moeten er hier in huize van Helden wel eerst wat spreekwoordelijke beren uit de weg geruimd worden (of wolven om in de geest van Drs P. te blijven).

Lang geleden schaatsten we regelmatig toertochten in het midden van het land. Molentocht, Kortenhoef, Vinkeveense plassen. Na onze verhuizing naar het zuiden raakt het schaatsen in het slop. Eerst vanwege de ligging van Oss, niet echt in de buurt van welke tocht dan ook. Dan vanwege de kinderen. Kleine kinderen zijn heel lief en schattig op schaatsjes maar niet bepaald toertocht materiaal. Onze toertochten wisselen we, geheel vrijwillig, in voor sloot en vijver in de wijk.

In de jaren die daarop volgen is er gewoon geen ijs meer, in elk geval nooit genoeg voor een echte tocht. De enkele keer dat het een paar dagen koud is halen we onze oude schaatsen van zolder, constateren dat ze hun beste tijd wel gehad hebben en nemen ons voor om de volgende keer toch echt nieuwe te kopen. Schaatsen doen we vervolgens op een vennetje vlakbij huis. En omdat er, zodra het vriest, geen schaats meer te koop is komt nieuwe kopen er nooit van. Jaren later halen we de schaatsen dan weer van zolder en dient de gedachte aan nieuwe schaatsen zich opnieuw aan.

Dit jaar wordt anders. Er bleek nog ergens in Nederland één online winkel te zijn die nog een paar Viking noren had liggen voor S. en ik heb via marktplaats een paar Zandstra noren op de kop kunnen tikken. De nieuwe schaatsen zijn er dus eindelijk. De kinderen zijn inmiddels zelf fanatieke schaatsers dus er is niks dat ons nog van het ijs af houdt. Behalve dan dat er nog geen ijs is waar je níet doorheen zakt. Nog een paar dagen geduld, en dan…

Muts op, thermo ondergoed aan. Het kraken van het ijs. Scheuren in het ijs ontwijken. Langs rietpluimen en tussen witte weilanden door. Klunen, koude voeten. Koek en zopie. Warme chocomel mee. Kortom: schaatsen op natuurijs!

We glijden op de schaatsen door 't eindeloze land
Het vriest een graad of tien, het is winter en vrij koud
Het ijs kraakt vervaarlijk onder pas gevallen sneeuw
't Is schaatsweer in ons land en we genieten daar zo van!

(vrij naar Drs P, de Dodenrit)

Wim Vermeulen | VvE Beheer De Dom

Witte kerst

Een witte kerst. Beetje gek om eind januari over een witte kerst te beginnen. Sinds 1901 is er maar acht keer sprake geweest van een witte kerst. Gelukkig verhindert dat niemand om ervan te dromen. Dromen van een witte kerst zoals je die in films ziet. Waar het altijd toevallig begint te sneeuwen op de dag voor kerst, met een lief muziekje op de achtergrond en overal gezellige kerstverlichting. Zie je het voor je?

Hier in Nederland is het meestal niet echt wat, die sneeuw. Ik herinner me van langer geleden wel dat er een flink pak sneeuw lag, maar de laatste jaren komt dat toch niet vaak meer voor. Denkend aan sneeuw komt er een herinnering boven met mijn papa en mama en een slee. Een besneeuwde heuvel bij het Henschotermeer. Een kleutertje op de slee, dik ingepakt in een winterjasje, wanten en een muts. Blijkbaar heb ik geen idee hoe ik een slee kan besturen want onder luid geroep van mijn vader kom ik tot stilstand tegen de enige boom onderaan de heuvel. Dit heb ik nog jaren moeten horen, altijd een leuk verhaal op een verjaardag.

Ik herinner me ook een periode met veel sneeuw toen ik een jaar of 16 was. Ik had mijn voet in het gips dankzij een korfbalwedstrijd en gescheurde enkelbanden. Maar ik moest wel naar school en deed dat gewoon op de fiets, half uur fietsen met een gipsen poot door een dik pak sneeuw en behoorlijke kou. Ach, ik ben er niet slechter van geworden, maar het is wel iets wat mijn kinderen zich niet meer voor kunnen stellen.

En dan zijn er natuurlijk de ontelbare prachtige herinneringen aan sneeuw in de bergen. Wintersport, de mooiste vakantie van het jaar. Sneeuw in de bergen is overigens wel van een beduidend andere categorie dan sneeuw in Nederland.

In Nederland is sneeuwpret iets geworden van ouders die een slee met een kind voortsleuren over een paar millimeter natte sneeuw die precies een uur blijft liggen en daarna veranderd in een vieze blubberige massa waar je alleen maar koud en heel erg nat van wordt. Witte winters hebben we bijna niet meer, laat staan een witte kerst.

Toch heeft Zoon dit jaar wel een witte kerst. En niet in een ander gedeelte van de wereld maar gewoon in Nijmegen. Hij geniet half januari met vrienden van een, door Corona enigszins uitgesteld, 'kerst' diner. En laat dat nou toevallig de enige avond zijn deze winter dat er een paar millimeter sneeuw valt. Als de jongens na hun diner naar buiten kijken blijkt het buiten wit te zijn. Een kerstdiner afsluiten met sneeuwballen en een sneeuwpop, wie droomt daar nou niet van?